Otrzymaliśmy następujące pytanie prasowe:
Pan Wojewoda Piotr Ćwik zapowiedział w jednym z wywiadów, że „przyjrzy się” inicjatywie o nazwie „Dom Eq”, jaka powstała w Krakowie.
Będę niezmiernie wdzięczny za doprecyzowanie tej deklaracji.
Jakie konkretnie działania podejmie Urząd Wojewódzki w tej sprawie?
Pan Wojewoda mówił też o potrzebie promocji tradycyjnych wartości. I w tym wypadku proszę o informację o podejmowanych i planowanych działaniach.

Oto nasza odpowiedź:
Wojewoda Małopolski - w związku z informacjami medialnymi na temat rozpoczęcia funkcjonowania inicjatywy pod nazwą „DOM Eq” - dokona analizy w zakresie posiadanych kompetencji, czy przedmiotowa inicjatywa nie narusza obowiązującego prawa.

Zaznaczmy, że w analogiczny sposób postępujemy, gdy otrzymujemy społeczne sygnały o tym, że jakaś inicjatywa może budzić zastrzeżenia w danym zakresie.

Mając na uwadze to,  że inicjatywa pod nazwą Krakowskie Centrum Równości jest działaniem grupy stowarzyszeń pozarządowych, w ramach której działa m.in. Federacja Znaki Równości - działalność ta będzie oceniana m.in. z punktu widzenia  poszanowania prawa w ramach regulacji  ustawy z 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach i w razie stwierdzenia uchybień w tym względzie podjęte będą odpowiednie działania.

W ramach nadzoru pełnionego względem samorządu prowadzone będzie równocześnie bieżące monitorowanie zachowań i działań, jakie ze strony samorządu będą podejmowane i prowadzone w stosunku do działalności prowadzonej w ramach inicjatywy „Dom Eq”.

Równocześnie w zakresie funkcjonowania administracji zespolonej podległej Wojewodzie dokonywane będą oceny, czy działania prowadzone w ramach Krakowskiego Centrum Równości w związku z funkcjonowaniem inicjatywy „Dom Eq” nie naruszają prawa . Dotyczy to takich sfer jak: nadzór budowlany, sanepid, porządek publiczny, oświata. Gdyby w tym zakresie dochodziło do naruszeń prawa, podejmowane będą stosowne działania przewidziane prawem. Kierujący tymi dziedzinami zostali uczuleni, aby w zakresie wykonywanych obowiązków zwrócili uwagę na działalność nowej inicjatywy Krakowskiego Centrum Równości.

Dołączamy wyciąg z ustawy z 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach:
Art.  8.  [Wpis do KRS. Nadzór nad stowarzyszeniami]
1.  Stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej.
2.  (uchylony).
3.  (uchylony).
4.  (uchylony).
5.  Nadzór nad działalnością stowarzyszeń należy do:
1) wojewody właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia - w zakresie nadzoru nad działalnością stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego,
2) starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia - w zakresie nadzoru nad innymi niż wymienione w pkt 1 stowarzyszeniami
- zwanych dalej "organami nadzorującymi".
6.  Przepisy ustawy nie naruszają uprawnień prokuratora wynikających z innych ustaw.
Rozdział  3
Nadzór nad stowarzyszeniami
Art.  25.  [Kompetencje organu nadzorującego]
1.  Organ nadzorujący sprawuje nadzór nad działalnością stowarzyszeń wyłącznie w zakresie zgodności ich działania z przepisami prawa i postanowieniami statutu.
2.  Organ nadzorujący ma prawo w wyznaczonym terminie żądać:
1) dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia odpisów uchwał walnego zebrania członków (zebrania delegatów);
2) niezbędnych wyjaśnień od władz stowarzyszenia.
3.  Organ nadzorujący jest obowiązany wskazać uzasadnienie żądań, o których mowa w ust. 2.
Art.  25a.  [Kontrola stowarzyszenia na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu]
1.  Organ, o którym mowa w art. 8 ust. 5, sprawuje kontrolę nad działalnością stowarzyszenia będącego instytucją obowiązaną w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w zakresie zgodności jego działania z przepisami tej ustawy.
2.  Do kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 12 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. poz. 723, 1075, 1499 i 2215 oraz z 2019 r. poz. 125).
Art.  26.  [Nałożenie grzywny na stowarzyszenie]
W przypadku niezastosowania się stowarzyszenia do żądań określonych w art. 25 ust. 2 sąd, na wniosek organu nadzorującego, może nałożyć grzywnę w wysokości jednorazowo nieprzekraczającej 5000 zł. Od grzywny można zwolnić, jeżeli po jej wymierzeniu stowarzyszenie niezwłocznie zastosuje się do żądań organu nadzorującego. Stowarzyszenie, w terminie 7 dni, może wystąpić do sądu o zwolnienie od grzywny.
Art.  27.  [Organ nadzorujący terenową jednostkę organizacyjną]
Organem nadzorującym terenową jednostkę organizacyjną stowarzyszenia jest organ określony w art. 8 ust. 5, właściwy ze względu na siedzibę tej jednostki.
Art.  28.  [Środki stosowane przez organy nadzorujące]
W razie stwierdzenia, że działalność stowarzyszenia jest niezgodna z prawem lub narusza postanowienia statutu w sprawach, o których mowa w art. 10 ust. 1, art. 10a ust. 1 i 3 i art. 10b, organ nadzorujący, w zależności od rodzaju i stopnia stwierdzonych nieprawidłowości, może wystąpić o ich usunięcie w określonym terminie, udzielić ostrzeżenia władzom stowarzyszenia lub wystąpić do sądu na podstawie art. 29.
Art.  29.  [Środki stosowane przez sąd]
1.  Sąd, na wniosek organu nadzorującego lub prokuratora, może:
1) udzielić upomnienia władzom stowarzyszenia;
2) uchylić niezgodną z prawem lub statutem uchwałę stowarzyszenia;
3) rozwiązać stowarzyszenie, jeżeli jego działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie prawa albo postanowień statutu i nie ma warunków do przywrócenia działalności zgodnej z prawem lub statutem.
2.  Sąd rozpoznając wniosek, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, może na wniosek lub z własnej inicjatywy wydać zarządzenie tymczasowe o zawieszeniu w czynnościach zarządu stowarzyszenia, wyznaczając przedstawiciela do prowadzenia bieżących spraw stowarzyszenia.
3.  Rozpoznając wniosek o rozwiązanie stowarzyszenia, sąd może zobowiązać władze stowarzyszenia do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie i zawiesić postępowanie. W razie bezskutecznego upływu terminu, sąd, na wniosek organu nadzorującego lub z własnej inicjatywy, podejmie zawieszone postępowanie.
Art.  30.  [Ustanowienie kuratora i jego obowiązki]
1.  Jeżeli stowarzyszenie nie posiada zarządu zdolnego do działań prawnych, sąd, na wniosek organu nadzorującego lub z własnej inicjatywy, ustanawia dla niego kuratora.
2.  Kurator jest obowiązany do zwołania w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy walnego zebrania członków (zebrania delegatów) stowarzyszenia w celu wyboru zarządu. Do czasu wyboru zarządu, kurator reprezentuje stowarzyszenie w sprawach majątkowych wymagających bieżącego załatwienia.
2a.  W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek organu nadzorującego lub z własnej inicjatywy, sąd może przedłużyć okres, na jaki został ustanowiony kurator, nie dłużej niż o 6 miesięcy, jeżeli jego czynności nie mogły zostać zakończone przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 2.
3.  Wynagrodzenie kuratora pokrywa się z majątku stowarzyszenia.
Art.  31.  [Postanowienie o rozwiązaniu stowarzyszenia]
1.  Sąd wydaje postanowienie o rozwiązaniu stowarzyszenia na wniosek organu nadzorującego, w przypadku gdy:
1) liczba członków stowarzyszenia jest mniejsza niż liczba członków wymaganych do jego założenia;
2) stowarzyszenie nie posiada przewidzianych w ustawie władz i nie ma warunków do ich wyłonienia w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy.
2.  Sąd wydaje postanowienie o rozwiązaniu stowarzyszenia na wniosek kuratora, jeżeli pomimo podejmowanych przez kuratora czynności, nie wybrano władz stowarzyszenia i nie ma warunków do ich wyłonienia, w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.
Art.  32.  [Rozpoznawanie spraw na rozprawie. Zwolnienie z opłat sądowych]
1.  Wnioski, o których mowa w art. 29 ust. 1 oraz art. 31, rozpoznaje sąd rejestrowy na rozprawie.
2.  Wnioski organu nadzorującego wnoszone do sądu w ramach sprawowanego nadzoru, są wolne od opłat sądowych.