Wokół dekomunizacji pomników w powiecie chrzanowskim
2019-04-29

Otrzymaliśmy następujące pytania prasowe:

Otrzymałem informację, że Wojewoda Małopolski wydał decyzję nakazującą Nadleśnictwu Chrzanów usunięcie pomnika znajdującego się w pobliżu zamku Lipowiec.
Bardzo proszę o informację o innych pomnikach i obiektach propagujących ustrój totalitarny, znajdujące się w powiecie chrzanowskim i gminie Krzeszowice. Czy, a jeśli tak to w przypadku których obiektów zostały już wydane decyzje administracyjne nakazujące usunięcie w/w pomników?


Oto nasza odpowiedź:

Zgodnie ze wstępnym wykazem uzgodnionym z Instytutem Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie – na terenie powiatu chrzanowskiego oraz gminy Krzeszowice znajduje się  13 pomników, które mogą podlegać usunięciu:
1)            powiat chrzanowski, gmina Alwernia, miejscowość Alwernia, Zakłady Chemiczne budynek A-16 Olszewskiego 2 tablica o treści: „Dla upamiętnienia dywersyjnych oddziałów partyzanckich AL im. L. Waryńskiego w dniu 4 X 1944 r. im. J,. Dąbrowskiego w dniu 7 XI 1944 r. na zakłady tutejsze pod zarządem niemieckim. Załoga Zakładów Chemicznych „Alwernia” Alwernia XI 1977  – usunięta,
2)            powiat chrzanowski, gmina Babice, miejscowość Babice, Las Lipowiecki w pobliżu zamku Lipowiec pomnik napis o treści: „8 V 1944 r. oddali swe życie w walce z okupantem hitlerowskim PPR-owie Kosowski Franciszek „Tadek” i dwóch partyzantów radzieckich o nieustalonych nazwiskach Cześć ich pamięci” – decyzja Wojewody o usunięciu,
3)            powiat chrzanowski, gmina Babice, miejscowość Mętków, ul. ks. Karola Wojtyły 21, tablica o treści: „W Bohaterskiej walce z najeźdźcą hitlerowskim polegli w 1944 r żołnierze A.L.B.CH. Tow. Kosowski Fr. Ps. Tadek Gwiżdż L Matysik J. Ps. Julek Piegza J. Jasiek Ob. Wierzba J. Pająk  i dwaj nieznani partyzanci sowieccy Cześć Ich Pamięci Kom Mist. P P R Kraków Pow. Z U W J” – usunięta,
4)            powiat chrzanowski, gmina Libiąż, miejscowość Libiąż, Las Libiąski od strony Kroczymiecha, pomnik napis o treści: „W tym miejscu dnia 6.V.1944 r. w walce  z niemieckim okupantem poległo 9-ciu partyzantów AL im. J. Dąbrowskiego. Rodziny   i kombatanci. Dnia 6.V.1993 r.” – decyzja Wojewody o usunięciu,
5)            powiat chrzanowski, gmina Libiąż, miejscowość Libiąż, przy ul. 1 Maja – skwer, pomnik, na cokole napis: „Polegli za wolność i lud”
4 tablice:
1. Polegli zamordowani członkowie ruchu oporu PPR żołnierze GL-AL w latach 1939-1945 [...nazwiska]
2. Polegli w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku oraz na frontach w II wojnie światowej 1939-1945 [...nazwiska]
3. Zamordowani w hitlerowskich obozach członkowie ruchu oporu ZWZ-AK w latach 1940-1945  [...nazwiska]
4. Polegli w walkach w obronie władzy ludowej w latach 1945-1948 [...nazwiska] – decyzja Wojewody o usunięciu / tablica 1 i 4 - tak, nr 2 i 3 – nie/,
6)            powiat chrzanowski, gmina Libiąż, miejscowość Żarki, Zespół Szkół w Żarkach ul. Astronautów 3, tablica o treści: „Eleonora Wałach-Hardzina ps. „STASIA” 1923-1944 Bojowniczka PPR, GL, AL, Okręgu Chrzanowskiego, łączniczka Obwodu Śląskiego, oddała swoje młode życie w walce z hitlerowskim okupantem za Polskę, Wolność i Lud. Społeczeństwo Żarek” – usunięta,
7)            powiat chrzanowski, gmina Libiąż, miejscowość Żarki, przychodnia zdrowia w Żarkach przy ul. Struga 22, tablica o treści: „W tym miejscu 28 marca 1944 r. Partyzanci AL z Oddziału im. J. Dąbrowskiego zdobyli na okupancie 10 000 kartek żywnościowych o wartości 100 000 marek. Kartki te przekazali partii na cele walki z okupantem. W XX rocznicę powstania PPR mieszkańcy Żarek. 1 maja 1943 r.” – decyzja Wojewody o usunięciu,
8)            powiat chrzanowski, gmina Libiąż, miejscowość Gromiec, Zespół Szkolno-Przedszkolny w Gromcu ul. Husarska 2 tablica o treści: „Polegli i zamordowani z rąk hitlerowskich zbrodniarzy w latach 1939-1945. Mieszkańcy Gromca: Bożek Jan, Dróżbik Stanisław, Grochal Ludwik, Handzlik Stanisław, Hylaszek Stanisław, Kaniabórka Marian, Ławczys Edward, Mąsior Marian, Piwowarczyk Izydor, Szyjka Kazimierz, Szyjka Stanisław, Wanat Stanisław. Społeczeństwo Miasta i Gminy Libiąż 1 września 1983 r.” -  trwa kwerenda archiwalna dotycząca osób wymienionych na tablicy,
9)            powiat chrzanowski, gmina Trzebinia, miejscowość Myślachowice, plac przy skrzyżowaniu ulic Olkuskiej i Partyzantów, pomnik – napis o treści: „W hołdzie żołnierzom radzieckim i patriotom polskim poległym w walce z faszyzmem hitlerowskim” – zmieniony napis,
10)         powiat chrzanowski, gmina Trzebinia, miejscowość Trzebinia, ul. Kościuszki 36-38 napis na elewacji o treści: „Dzięki strategii partii Polska umacnia swoją pozycję” – usunięty,
11)         powiat chrzanowski, gmina Trzebinia, miejscowość Psary, ul. św. Floriana / Dom Kultury/, tablica o treści: „Poległym mieszkańcom Psar którzy w latach 1939-1945 zginęli w hitlerowskich obozach, w walkach partyzanckich z rąk rodzimej reakcji: Bartosik Antoni, Gąsior Jan, Gąsior Julian, Graboś Stanisław, Jasińska Janina, Malczyk Julian, Malczyk Marian, Nowakowski Józef, Papiernik Jan, Jasińska Janina, Społeczeństwo Psar” – decyzja Wojewody o usunięciu,
12)         powiat krakowski, gmina Krzeszowice, miejscowość Siedlec, pomnik, napis o treści: „Na pamiątkę bohaterskiej walki partyzantów polskich i radzieckich dnia 24.8.1944. Część ich pamięci” – niejasny stan formalno-prawny,
13)         powiat krakowski, gmina Krzeszowice, miejscowość Krzeszowice, plac Kulczyckiego, pomnik, napis o treści: „Na pomniku znajdują się nazwy młodzieżowych organizacji komunistycznych z okresu PRL. 700 lat Krzeszowic; 200 lat uzdrowiska 1780-1980; 1286-1986; ZMP-ZMS-ZMW-ZSMP” – zgodnie ze wstępną  opinią należy usunąć nazwy organizacji komunistycznych.
Postępowania dotyczące usunięcia z przestrzeni publicznej pomników prowadzone są przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Małopolski Urząd Wojewódzki  w Krakowie sukcesywnie, w miarę rozeznania sytuacji formalno-prawnej pomników.

Otrzymaliśmy kolejne pytania w powyższej sprawie:

Chciałbym jeszcze dopytać w kwestii  miejscowość Trzebinia, ul. Kościuszki 36-38 napis na elewacji o treści: „Dzięki strategii partii Polska umacnia swoją pozycję”. Z przekazanych informacji wynika, że został on usunięty. Tymczasem napis nadal tam widnieje.

Staramy się nawiązać kontakt z właścicielem budynku, aby zweryfikować te informacje. Niestety mamy tylko dane adresowe, bez numeru telefonu.
Jeżeli faktycznie napis nie został jeszcze usunięty i właściciel budynku nie zamierza tego zrobić w najbliższym czasie, to zostanie wydana decyzja nakazowa w trybie przepisów ustawy z 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki.

20190520 informacja
Podziel się:
wstecz    do góry     drukuj